Πέμπτη 11 Νοεμβρίου 2010

Εκφάνσεις κακοδιοίκησης ως ενδεικτικοί παράγοντες της σημερινής κρίσης

 Η συστηματική άσκηση των πρακτικών της αθλιότητας, που επισήμανε - σε μια αναλαμπή αυτοκριτικής - ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, σε συνδυασμό με τη χρόνια απουσία αναπτυξιακής στρατηγικής της χώρας, έχει ως συνέπεια η Ελλάδα να εμφανίζει σωρεία αδυναμίων και δυσλειτουργιών σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης.  

Σε μια προσπάθεια να διατυπωθούν προτάσεις εξυγίανσης και διεξόδου από την παρούσα αρνητική κατάσταση, πολύς λόγος γίνεται μεταξύ άλλων και για τους τεχνοκρατικούς παράγοντες, που έχουν οδηγήσει στη σημερινή κρίση. Σε πρόσφατο άρθρο τους, διαπρεπείς Έλληνες πανεπιστημιακοί [18] επιχείρησαν να σκιαγράφησουν συνοπτικά αυτούς τους παράγοντες, καταδεικνύοντας έτσι τις αδυναμίες και δυσλειτουργίες της κρατικής διοίκησης. 

Κατά τη γνώμη μου, οι σχετικές παρατηρήσεις των επιστημόνων, έρχονται να ενισχύσουν την αντίληψη σχετικά με τις ευθύνες που βαραίνουν τη μεταπολιτευτική πολιτική εξουσία της χώρας ως προς τα τραγικά αποτελέσματα, που επέφεραν οι χρόνιες πρακτικές διασπάθισης και εξαγοράς του πλούτου της χώρας για την εξυπηρέτηση ιδιοτελών παραπολιτικών συμφερόντων. 

Παρακάτω επισημαίνονται ορισμένοι από τους βασικούς παράγοντες, που οδήγησαν στο σημερινό αδιέξοδο, όπως επιγραμματικά τους έχουν επισήμανει ειδικοί επιστήμονες, και τους έχουν καταγράψει έγκυροι λειτουργοί της ενημέρωσης της κοινής γνώμης.

1. Υπερκατανάλωση – Έκλυτη σπατάλη στο δημόσιο τομέα.
Η υπερκατανάλωση είναι η μεγάλη αδυναμία της ελληνικής οικονομίας. Για παράδειγμα το 2009 παρά την κρίση η χώρα ξόδεψε 12% πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ, ενώ το εισόδημα ήταν 5% κάτω και η παραγωγικότητα εργασίας 20% χαμηλότερη. Παράλληλα, η έκλυτη σπατάλη στον δημόσιο τομέα και η αβεβαιότητα για το μέλλον, που μεταξύ άλλων προκαλείται και από λανθασμένους πολιτικούς χειρισμούς[19],  κάνουν τους πιστωτές της Ελλάδας απρόθυμους να δανείσουν την Ελλάδα με επιτόκιο κάτω από 12%. 

2. Αποτυχία στην αποτελεσματική είσπραξη φόρων, κακοδιαχείριση στις φοροεισπράξεις.
Οι φορολογικές υπηρεσίες απέτυχαν να συλλέξουν τουλάχιστον το 25%  των νομίμων φόρων. Αντίστοιχα κατασπαταλήθηκε το 25% των φοροεισπράξεων. Το γεγονός ότι οι φόροι στα κέρδη και αποθεματικά είναι από τους υψηλότερους της ΕΕ των 27, εμποδίζει την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και συρρικνώνει την ανταγωνιστικότητα.
Η κυβέρνηση δε θα πρέπει συνεπώς να προβάλει ως κεντρικό επιχείρημα για την οικονομική αδυναμία της χώρας μόνο την φοροδιαφυγή. Το κύριο βάρος πρέπει να δοθεί και στην ορθολογική αξιοποίηση των υφιστάμενων εσόδων, ώστε να αποφευχθεί η συνέχιση της ανεξέλεγκτης κατασπατάλησής τους.   

3. Αστοχία στην αξιοποίηση των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων.
Είναι γνωστό ότι μόνο την τελευταία δεκαετία εισέρρευσαν στο δημόσιο ταμείο από την ΕΕ περίπου 40 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις. Ενώ τα χρήματα αυτά έπρεπε να διατεθούν κυρίως για να αυξηθούν οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, δυστυχώς, μεγάλο μέρος αυτών διατέθηκε για καταναλωτικές δαπάνες. Το αποτέλεσμα είναι η μείωση της συμμετοχής των επενδύσεων σε πάγια κεφάλαια στο ΑΕΠ, από 23% που ήταν το 2003 σε 16,2% το 2009 [20].

4. Διαφθορά.
Πρόσφατα στοιχεία από διεθνείς οργανισμούς καταδεικνύουν ότι η διαφθορά πυκνώνει στη δημόσια διοίκηση και όχι μόνο. Η Διεθνής Διαφάνεια (Transparency International) ταξινομεί την Ελλάδα στην τελευταία θέση μεταξύ των 27 κρατών-μελών της EΕ για το 2009, με δείκτη 3,8 (με άριστα 10). Η Κύπρος το 2009 είχε 6,6 και η Ελλάδα το 1997 είχε 5,3. Οι συνέπειες από τον λεγόμενο φόρο της διαπλοκής (φακελάκια, δωροδοκίες κλπ.) είναι καταστρεπτικές. Εξαιτίας αυτών των φαινομένων διπλασιάζεται το δημοσιονομικό έλλειμμα, εξανεμίζεται το 25% των φόρων, αποθαρρύνονται επενδύσεις, επιβραδύνεται η οικονομική ανάπτυξη. Εάν ο δημόσιος τομέας ήταν τα τελευταία 10 χρόνια όσο παραγωγικός είναι σήμερα αυτός της Κύπρου, ο ετήσιος ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης θα αυξανόταν κατά 1%.

 Συνάγεται από τα παραπάνω, ότι η πολιτική εξουσία έχει αποτύχει οικτρά στην αποτελεσματική αντιμετώπιση φαινομένων διαφθοράς. Ο πόλεμος που δήθεν έχει κηρύξει η πολιτική εξουσία κατά της διαφθοράς αποδεικνύεται κενός περιεχομένου.

5. Στρεβλώσεις της  αγοράς.
Εξαιτίας των υπέρμετρων κρατικών παρεμβάσεων, οι αγορές προϊόντων και υπηρεσιών είναι οι πλέον στρεβλωμένες μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Η αγορά εργασίας βρίσκεται στην 5η χειρότερη θέση του ΟΟΣΑ. Αποτέλεσμα αυτού είναι ότι η ανεργία των νέων καλπάζει στο 20%, ενώ αναμένεται να αυξηθεί. Είναι επίσης ενδεικτικό ότι οι ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα αντιστοιχούν στο 1% του ΑΕΠ, ενώ στην ΕΕ των 27 οι ίδιες επενδύσεις αντιστοιχούν κατά μέσο όρο στο 4% του ΑΕΠ. Εκτιμάται δε ότι, εάν οι ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα φθάσουν στο επίπεδο του μέσου όρου της ΕΕ των 27, ο ετήσιος ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης θα αυξηθεί κατά 0,5%.

Από τα παραπάνω στοιχεία γίνεται σαφές, ότι μεταξύ άλλων και η κατά τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης «πρακτική αθλιότητας, εξαγοράς και διασπάθισης δημοσίου χρήματος» τορπίλησε τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου. Ο υγιής ανταγωνισμός συρρικνώθηκε, θεμελιώδεις παραδοσιακοί τομείς της ελληνικής οικονομίας άκριτα εγκαταλείφθηκαν. Δημιουργήθηκε ένα υδροκέφαλο, αντιπαραγωγικό κράτος βολέματος, όπου κυριαρχεί η νοοτροπία της ελάσσονος προσπάθειας, της αναξιοκρατίας, της αδιαφάνειας και της διαπλοκής.

6. Ανεπαρκής αντιμετώπιση του συνταξιοδοτικού ζητήματος Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα του ΟΟΣΑ χωρίς ατομικούς συνταξιοδοτικούς λογαριασμούς (ΑΣΛ), ενώ οι συντάξεις είναι από τις πλέον γενναιόδωρες στην ΕΕ, καθώς έως τώρα οι συντάξεις αντιστοιχούν στο 96% των μέσων αποδοχών, ενώ η συνταξιοδότηση διδόταν σε αρκετές περιπτώσεις χαριστικά και σε πρόωρη ηλικία (μέσος όρος τα 58 έτη). Συνολικά δε οι συντάξεις αντιστοιχούν στο 13,5% του ΑΕΠ. Αντίθετα, στις χώρες του ΟΟΣΑ οι συντάξεις κυμαίνονται κατά μέσον όρο στο 61% των μέσων μισθολογικών αποδοχών. Αρχίζουν να χορηγούνται κατά μέσο όρο από την ηλικία των 63 ετών και κοστίζουν 10% του ΑΕΠ [21].
Η αδυναμία ορθολογικής αντιμετώπισης του συνταξιοδοτικού ζητήματος αποδεικνύει, ότι το μικροπολιτικό κόστος έχει για τη σύγχρονη πολιτική εξουσία μεγαλύτερη βαρύτητα από την εξυπηρέτηση του κοινού συμφέροντος.

7. Αδυναμίες στο σύστημα υγείας.
Η διοίκηση των δημόσιων νοσοκομείων στελεχώνεται με πολιτικά κριτήρια και λειτουργεί ανεξέλεγκτα δημιουργώντας ελλείμματα που αγγίζουν το 2% του ΑΕΠ. Λείπει εκπαιδευμένο προσωπικό, ενώ γιατροί και νοσοκόμοι αμείβονται ανεπαρκώς, με αποτέλεσμα να είναι ευάλωτοι σε δωροδοκίες από ασθενείς που επιθυμούν περίθαλψη ποιότητας. Ενδεικτικό αποτέλεσμα της φθίνουσας πορείας του τομέα της υγείας είναι π.χ., ότι οι Ελληνίδες ζουν σήμερα δύο χρόνια λιγότερα από τις Ισπανίδες, ενώ το 1960 ζούσαν το ίδιο.

8. Υστέρηση σε υποδομές
Σημειώνεται ότι η Ελλάδα υστερεί σε κάθε είδους υποδομές, σιδηροδρόμους, αυτοκινητοδρόμους, λιμένες και αεροδρόμια. Ενδεικτικά αναφέρεται, ότι διαθέτει μόνο το ήμισυ των αυτοκινητοδρόμων της Πορτογαλίας. Στην Ελλάδα εκτελούνται μόνο το 0,8% των αεροπορικών μεταφορών της ΕΕ. και λιγότερο από 5% των θαλάσσιων μεταφορών της Ευρώπης, γεγονός που δεν δικαιολογείται από την ευνοϊκή γεωγραφική θέση της χώρας[22].

9. Ολιγωρία αξιοποίησης των τουριστικών δυνατοτήτων της χώρας.
Οι πολύ μεγάλες τουριστικές δυνατότητες της χώρας δεν αξιοποιούνται δεόντως. Δεν υπάρχει ολοκληρωμένη χάραξη τουριστικής πολιτικής. Η τουριστική πολιτική σε πολλές περιπτώσεις έχει αφεθεί στον αυτόματο πιλότο. Κεντρικοί οργανισμοί προώθησης του ελληνικού τουρισμού, όπως ο ΕΟΤ, διακρίνονται από υπέρογκες σπατάλες και από έλλειψη ποιότητας, ιδίως διευθυντικών στελεχών, που θα μπορούσε να τους καταστήσει ανταγωνιστικούς και αποτελεσματικούς στο αντικείμενό τους. 

Η έλλειψη έγκαιρης τουριστικής προβολής και διαφήμισης ακόμα και σε παραδοσιακές τουριστικές αγορές της Ευρώπης, η υποτονική παρουσία των γραφείων ΕΟΤ στο εξωτερικό, η ελλιπής προσέλκυση μεγάλων tour-operators στις διεθνείς εκθέσεις τουρισμού, η μη επαρκής χρήση  της σύγχρονης τεχνολογίας προς αυτή την κατεύθυνη, υποδηλώνουν την ολιγωρία συγκροτημένης αξιοποίησης των μεγάλων τουριστικών δυνατοτήτων της χώρας. 

Εξαιτίας της γενικότερης αδράνειας η διείσδυση της Ελλάδας σε ανερχόμενες τουριστικές αγορές με δισεκατομμύρια κατοίκους, όπως η Ρωσία, η Ιαπωνία, η Ινδία, η Κίνα είναι ελάχιστη συγκριτικά με άλλες ανταγωνίστριες χώρες.  Οι δαιδαλώδεις γραφειοκρατικές διαδικασίες και το κόστος έκδοσης βίζας για τους τουρίστες,  που επιθυμούν να επισκεφθούν τη χώρα μας, καθιστούν την Ελλάδα λιγότερο ελκυστική σε σχέση με τους ανταγωνιστές της. Είναι ενδεικτικό ότι το 2010 επισκέφθηκαν την Ελλάδα μόλις 7.800 Κινέζοι πολίτες, ενώ αντίστοιχα ανταγωνίστριες χώρες, όπως τη Γαλλία και την Ιταλία επισκέφθηκαν περίπου 1.000.000 Κινέζοι τουρίστες [23]
Η χώρα διαθέτει τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης, οι οποίες όμως εγκλωβίζονται σε μικρόνοες πολιτικές πρακτικές δίχως σχεδιασμό και όραμα.

10. Αδυναμία ελέγχου των δαπανών του προϋπολογισμού  – Προκλητική ατιμωρησία των υπευθύνων.
Είναι γεγονός ότι ο τρόπος ελέγχου των δαπανών του προϋπολογισμού είναι απαρχαιωμένος. Το πανάκριβο ηλεκτρονικό σύστημα μηχανογραφικού ελέγχου των κρατικών δαπανών «Εύδημος», που αγοράστηκε το 2003, λειτουργεί μόνο περιορισμένα. Ουσιαστικά βρίσκεται σε αχρησία. Οι υπηρεσίες του Γενικού Λογιστηρίου και άλλες δημόσιες υπηρεσίες δεν αξιοποιούν επαρκώς το σύγχρονο αυτό όπλο, το οποίο θα μπορούσε να συμβάλει καταλυτικά στην οικονομική διαφάνεια και την καταπολέμηση της διαφθοράς μέσω του αποτελεσματικού ελέγχου των κρατικών δαπανών. Αντίθετα, προτιμούν τις παραδοσιακές μεθόδους για τη συλλογή στοιχείων, όπως η αλληλογραφία και το τηλεομοιότυπο (Fax). 

Σημειωτέον, ότι η πλήρης αξιοποίηση των δυνατοτήτων αυτού του συστήματος θα μπορούσε να επιτύχει τον ακριβή έλεγχο των κρατικών δαπανών σε ποσοστό 85%. Σήμερα όμως το ποσοστό αυτό αγγίζει μόνο το 60% του συνόλου των δαπανών. Έτσι, η διάθεση του 40% των κρατικών δαπανών μένει στην ουσία ανέλεγκτη και αδιευκρίνιστη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ότι συνεχώς ανακαλύπτονται νέα χρέη-τρύπες, που πρέπει να καλυφθούν από το Δημόσιο[24].  

Επιπρόσθετα, οι διάφορες υπηρεσίες της κεντρικής κυβέρνησης μένουν προσκολλημένες στην γραφειοκρατική τυπολατρεία. Είναι ενδεικτικό ότι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες  μπορούν να κρατούν στα συρτάρια τους τιμολόγια κρατικών δαπανών  που έχουν εκδόσει μέχρι ένα έτος ή και περισσότερο. Έτσι όμως, η μηνιαία παρακολούθηση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού από το Γενικό Λογιστήριο του κράτους καθίσταται αδύνατη. Κατά συνέπεια, τα στοιχεία που ανακοινώνονται είναι ελλειπή και δεν αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα. Για παράδειγμα σε πολλά ασφαλιστικά ταμεία συχνά ανακαλύπτονται ετεροχρονισμένα νέες οφειλές, που δεν είχαν αρχικά εκτιμηθεί.

Ακόμη, η εποπτεία όλης της διαδικασίας ελέγχου των κρατικών δαπανών από την έγκριση της δαπάνης μέχρι την πληρωμή είναι μόνο τυπική και όχι ουσιαστική. Η τυπική, απαρχαιωμένη και ελλειπέστατη διαδικασία ελέγχου των κρατικών δαπανών καταγράφει μόνο τα συνολικά ποσά των δαπανών και όχι τις ειδικότερες δαπάνες. Έτσι, δεν υπάρχουν άμεσα διαθέσιμες λεπτομέρειες της κρατικής δαπάνης, ώστε η διάθεση αυτών να μπορεί ελεγχθεί με ακρίβεια. Έιναι επίσης γεγονός, ότι για τις εν λόγω απαράδεκτες πράξεις και παραλείψεις ως προς τον έλεγχο των δαπανών του προϋπολογισμού, κανείς δεν είναι υπόλογος.  Με την ανοχή και ενοχή του κράτους υφίσταται εν προκειμένω ένα  γενικότερο καθεστώς ατιμωρησίας των ολιγωρούντων υπευθύνων αυτής της δημοσιονομικής παρωδίας. 

Η ασυνέπεια ελέγχου των κρατικών δαπανών, δεν επιφέρει  στην πράξη καμία κύρωση. Αυτό ισχύει, ακόμη και όταν διαπιστώνονται τεράστιες αποκλίσεις ως προς τις εκτιμώμενες δαπάνες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το μηχανογραφικό σύστημα του ΙΚΑ, που αντί να κοστίσει 3 εκατ. ευρώ, τελικά κόστισε 100 εκατ. ευρώ, αλλά καμία κύρωση δεν επιβληθηκε[25]

11. Χαμηλές επιδόσεις στην παιδεία.
Τα στοιχεία στο νευραλγικό τομέα της παιδείας και της έρευνας είναι εξίσου δυσάρεστα: Η επίδοση των Ελληνόπουλων 15 ετών στις εξετάσεις PISΑ (28οι από 30 χώρες του ΟΟΣΑ και 38οι σε σύνολο 57 χωρών)[26] είναι απογοητευτική. Συγχρόνως, εντοπίζεται οξύτατη ανεπάρκεια τεχνολογικών εφευρέσεων και ευρεσιτεχνιών. Είναι ενδεικτικό ότι το ελληνικό μερίδιο ευρωπαϊκών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας είναι μόνο 10% από ό,τι αναλογεί κατά μέσο όρο στον πληθυσμό της ΕΕ των 27. Τεκμαίρεται επίσης, ότι η τριτοβάθμια εκπαίδευση προετοιμάζει ανεπαρκώς τους νέους για ιδιωτική απασχόληση. 

Η εκπαιδευτική διοίκηση κρίνεται απαρχαιωμένη και σπάταλη. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα πτυχία ΑΕΙ στην Ελλάδα βελτιώνουν τους μισθούς μόνο κατά 32%, δηλαδή κατά περίπου 300 ευρώ τον μήνα, έναντι 61% στην ΕΕ. Πολλά ερωτήματα εγείρονται και ως προς την αξιοκρατική στελέχωση των ΑΕΙ και ΤΕΙ. Η θεσμοθετημένη ανάμειξη των κομμάτων ιδίως στην ανώτατη εκπαίδευση επιδεινώνει την κατάσταση.

Επίσης, με τα εν γένει στείρα και συνεχώς εναλλασσόμενα  εκπαιδευτικά συστήματα, με τα απαρχαιωμένα ακαδημαϊκά καθεστώτα που επί δεκαετίες εφαρμόστηκαν πάνω στους νέους-πειραματόζωα, στρεβλώθηκε σε σημαντικό βαθμό και η νοοτροπία των νέων γενιών. Τα όνειρα των νέων γενιών πολύ νωρίς προσέκρουσαν στην οδυνηρή πραγματικότητα του κομματισμού και της πολιτικής ανυπαρξίας.

12. Μεταναστευτική πολιτική χωρίς προσαναντολισμό.
Εκτός τούτων, ιδιαίτερα την τελευταία δεκαπενταετία ναρκοθετήθηκε η κοινωνική συνοχή της χώρας. Η χρόνια απουσία μεταναστευτικής πολιτικής και στρατηγικής βαφτίστηκε σε πρωτοποριακό πολυπολιτισμικό μοντέλο, το οποίο όμως στερούνταν εμφανώς σοβαρού στρατηγικού σχεδιασμού. Στρουθοκαμηλίζοντας και εθελοτυφλώντας για δεκαετίες απέναντι στη λαίλαπα της παράνομης μετανάστευσης και των παραπροϊόντων της, η Ελλάδα έφτασε σήμερα να κατέχει τον τίτλο της παγκόσμιας πρωταθλήτριας ως προς την παράνομη μετανάστευση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται[27]
 
13. Εθνική πολιτική χωρίς μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό.
Η προσήλωση της κυρίαρχης πολιτικής εξουσίας στις πρακτικές, που σε αδρές γραμμές περιέγραψε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, έχουν συμβάλει εκτός των άλλων και στη χρόνια απουσία σοβαρής και συστηματικής πολιτικής βούλησης για τη συγκρότηση συμπαγούς εθνικής στρατηγικής, τόσο στο εσωτερικό και πολύ περισσότερο στο εξωτερικό μέτωπο. Συνέπεια αυτού αποτελεί η επιλογή της εφήμερα εύκολης οδού του μονόπλευρου, ανιστόρητου ενδοτισμού της χώρας στα εθνικά ζητήματα[28]. 

 Μια τέτοια στάση όμως δεν εξασφαλίζει, παρά μόνο εφήμερους καρπούς μίας επίπλαστης ειρηνικής διαβίωσης, που είναι ειρηνική μόνο στα χαρτιά. Στην πραγματικότητα η χώρα οδηγείται σταδιακά στην απεμπόληση εθνικών κεκτημένων, παρά το γεγονός ότι ως επί το πλείστον το διεθνές δίκαιο δικαιώνει τις ελληνικές θέσεις[29]. Αυτό ισχύει για παράδειγμα  στο ζήτημα προσδιορισμού της υφαλοκρηπίδας, στην αδυναμία επέκτασης των εθνικών χωρικών υδάτων από 6 σε 12 ναυτικά μίλια λόγω του παράνομου casus belli της Τουρκίας, στον παράνομο διωγμό και την καταπίεση των ελληνικών μειονοτήτων στην Τουρκία, την Αλβανία κ.α., στην ασυδοσία του τουρκικού προξενείου στη Θράκη, στο ζήτημα της παράνομης κατοχής της Β. Κύπρου και στον αυθαίρετο σφετερισμό της ονομασίας, της ιστορίας και της πολιτιστικής ταυτότητας της Μακεδονίας από το νεοσυσταθέν κρατίδιο της FYROM. 

ΣΧΟΛΙΑ
Πρέπει να γίνει πλήρως αντιληπτό το πραγματικό βάθος των συνεπειών των πολιτικών πρακτικών εξαπάτησης, που αδρά περιγράφει ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης. Οι εν λόγω συνέπειες σαφώς δεν περιορίζονται μόνο στον οικονομικό τομέα, όπου αποπροσανατολιστικά γίνεται προσπάθεια να μετατεθεί το βάρος αυτών. Ιδιαίτερα επικίνδυνη είναι η αρνητική επίδραση αυτών στην άσκηση συνεπούς πολιτικής στα κρίσιμα εθνικά θέματα. Και τούτο, διότι εκ των πραγμάτων σε μια πολύ κρίσιμη ιστορική καμπή η ήδη εξασθενημένη διεθνής θέση της χώρας αποδυναμώνεται ακόμη πλέον πιο έντονα. 
Έτσι, με ιστορικούς όρους, η παρούσα οικονομική κρίση μοιάζει να μην έχει τόση σημασία μπροστά στο διακύβευμα διαφύλαξης της ακεραιότητας της χώρας και της εθνικής ανεξαρτησίας.  

Δε νοείται επομένως, με αφορμή το σκηνικό της οικονομικής κρίσης, η παραμικρή ολιγωρία μπροστά στο ενδεχόμενο εκχώρησης μέρους της εθνικής ανεξαρτησίας, σε αντίθεση με όσα η διεθνής νομιμότητα κατοχυρώνει για την Ελλάδα  [30].
Ελευθέριος Δικαίος, (Δικηγόρος, LL.M.)

Υποσημειώσεις
 [18] Πρβλ. λ.χ.: Χ. Πισσαρίδης (Νόμπελ Οικονομίας 2010) / Κ. Aζαριάδης / Γ. Iωαννίδης, Προτάσεις για μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική, Καθημερινή 12.10.2010, http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_100048_12/10/2010_418274 .
[19] Πρβλ. Β. Μαρκεζίνης, Νέο δόγμα για την εξωτερική πολιτική έχει ανάγκη η χώρα, Ημερησία, 20.10.2010, http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=15459&subid=2&pubid=71245148 .
[20] Γ. Aτσαλάκης/K. Zοπουνίδης, Η εξέλιξη του δημόσιου χρέους και τρόποι μείωσής του, Καθημερινή 08.05.2010, http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_2_08/05/2010_400191 .
[21] Χ. Πισσαρίδης (Νόμπελ Οικονομίας 2010)/Κ. Aζαριάδης/Γ. Iωαννίδης, Προτάσεις για μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική, Καθημερινή 12.10.2010, http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_100048_12/10/2010_418274 .
[22] Χ. Πισσαρίδης (Νόμπελ Οικονομίας 2010)/Κ. Aζαριάδης/Γ. Iωαννίδης, Προτάσεις για μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική, Καθημερινή 12.10.2010, http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_100048_12/10/2010_418274 .
[23] B. Τρύφωνα, Η ακριβή βίζα και η έλλειψη απευθείας αεροπορικής σύνδεσης Πεκίνου - Αθήνας αποθαρρύνουν τους Κινέζους τουρίστες,  Free Sunday, 10.10.2010, www.freesunday.gr .
[24]   Πρβλ. Λ. Στεργίου, Ιστορίες «τρέλας» του Δημοσίου
που... απειλούν την τρόικα Καθημερινή, 07.11.2010 http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_100077_07/11/2010_421495 .
[25] Πρβλ. Λ. Στεργίου, Ιστορίες «τρέλας» του Δημοσίου
που... απειλούν την τρόικα Καθημερινή, 07.11.2010 http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_100077_07/11/2010_421495 .
[26] Πρβλ. Χ. Πισσαρίδης (Νόμπελ Οικονομίας 2010) / Κ. Aζαριάδης / Γ. Iωαννίδης, Προτάσεις για μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική, Καθημερινή 12.10.2010, http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_100048_12/10/2010_418274, Πρβλ. επίσης πιο αναλυτικά : http://kireas.org/smf/index.php?topic=792.0;wap2 .
[27] Πρβλ. Γ. Κολοβός: Το κουτί της Πανδώρας: Παράνομη μετανάστευση και νομιμοποίηση στην Ελλάδα, Αθήνα, 2003, Ε. Δικαίος, Το Νομοσχέδιο περί χορήγησης ιθαγένειας σε αλλοδαπούς μετανάστες. Λύση ή όξυνση του προβλήματος. Απόπειρα κριτικής θεώρησης, 28.01.2010, www.dikaiopolis.gr , http://www.antibaro.gr/node/1092 ,  με περαιτέρω παραπομπές, Θ. Κατσανέβας: «Η μαζική εισβολή εκατομμυρίων λαθρομεταναστών και η Βοσνιοποίηση της χώρας»,  29.5.2009, http://www.neasmyrni.net.gr/portal/index.php?option=com_content&task=view&id=583&Itemid=152 , Τ. Τερζής, Πολιορκία από λαθρομετανάστες, Έθνος, 16.10.2010, http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11424&subid=2&pubid=37764948 .
[28] Πρβλ. Β. Μαρκεζίνης, Νέο δόγμα για την εξωτερική πολιτική έχει ανάγκη η χώρα, Ημερησία, 20.10.2010, http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=15459&subid=2&pubid=71245148 . Η σχετική ομιλία σε μαγνητοσκόπηση, http://vimeo.com/16015528 , Π. Ήφαιστος, Διαφύλαξη του εθνικού συμφέροντος, Έθνος 25.10.2010, http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=15426&subid=2&pubid=39662948 , Π. Κονδύλης, Θεωρία του πολέμου, β΄ εκδ., Αθήνα  1998, Χ. Γιανναράς, Ο ενδοτισμός είναι πάντοτε ανιστόρητος, Καθημερινή, 20.04.2008, http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_20/04/2008_267300 .
[29] Π. Κονδύλης, Θεωρία του πολέμου, β΄ εκδ., Αθήνα  1998.
[30] Πρβλ. ενδεικτικά: Β. Μαρκεζίνης, Νέο δόγμα για την εξωτερική πολιτική έχει ανάγκη η χώρα, Ημερησία, 20.10.2010, http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=15459&subid=2&pubid=71245148 . Η σχετική ομιλία του Β. Μαρκεζίνη στην Αθήνα (ξενοδοχείο Μ. Βρετανία): http://vimeo.com/16015528 , Π. Ήφαιστος, Διαφύλαξη του εθνικού συμφέροντος, Έθνος 25.10.2010, http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=15426&subid=2&pubid=39662948 .

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου