Πέμπτη 26 Ιουλίου 2012

Παναγιώτης Κονδύλης- Ορθολογισμός στη Νεώτερη Ελληνική Σκέψη

Το 1998 πέθανε ένας από τους  πλέον μεγαλοφυείς διανοουμένους της ελληνικής φιλοσοφικής και πολιτικής σκέψης του 20ου αιώνα, ο Παναγιώτης Κονδύλης. Το έργο του αποτελεί μία ουσιαστική παρέμβαση ορθολογισμού στη νεότερη ελληνική σκέψη με μία άτεγκτη κριτική στάση για τις παραδεδεγμένες αξίες και νοοτροπίες επί των οποίων οικοδομήθηκε η νεοελληνική κοινωνία.

Με το αναλυτικό του νυστέρι κατάφερε να ανατάμει τις πιο σημαντικές πτυχές της ελληνικής πολιτικής ζωής και να επαναπροσδιορίσει έννοιες όπως φιλελευθερισμός, κομουνισμός, εθνικισμός και δημοκρατία μέσα στο νεοελληνικό συγκείμενο.

Το βιβλίο του «Θεωρία του Πολέμου» (1997) προκάλεσε την περισσότερη ένταση και τις πιο αρειμάνιες δημόσιες συζητήσεις, λόγω, κυρίως, του επίμετρου, μέσω του οποίου ο Κονδύλης, παρέχει πλήρη και αποκαλυπτική ανάλυση της τροχιάς των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Στην ουσία, το επίμετρο εκείνο αποτελεί πρόβλεψη των σημερινών γεγονότων, προ μιας δεκαπενταετίας, και ακόμη δυσμενέστερων εξελίξεων για το εγγύς μέλλον.

Τότε μία ομάδα από τους αυτοαποκαλούμενους «προοδευτικούς», ο οποίοι βρήκαν πολιτικό καταφύγιο στην τότε ελλαδική κυβέρνηση, με τη γνωστή παθιασμένη ομολογία πίστεως στο διεθνές δίκαιο και στην διεθνή ειρήνη, έστω και αν αυτά είναι προσαρμοσμένα στην αμερικανική ηγεμονική συμπεριφορά, έσπευσαν να κατακεραυνώσουν τον Κονδύλη ως φιλοπόλεμο και οπισθοδρομικό. Θα ήταν καλό λοιπόν να ξαναθυμηθούμε τί έγραψε τότε στο επίμετρο του βιβλίου ο Κονδυλης και, με τον ύστερο εξορθολογισμό της ιστορικής πορείας που διέγραψε έκτοτε η Ελλάς, να προβληματιστούμε τελικά ποιός δικαιώθηκε.

«Η Ελλάδα μεταβάλλεται σταθερά σε χώρα με περιορισμένα κυριαρχικά δικαιώματα, δηλαδή δικαιώματα των οποίων η κυρίαρχη άσκηση εξαρτάται από τη βούληση και τις αντιδράσεις τρίτων, ενώ παράλληλα η στάση της γίνεται όλο και περισσότερο παθητική ή αντιφατική. Η διακήρυξη «δεν παραχωρούμε τίποτε» δεν έχει έμπρακτο αντίκρυσμα όταν η χώρα εκλιπαρεί σε κρίσιμες ώρες τις μεσολαβητικές προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών ξέροντας εκ των προτέρων ότι αυτές θα πληρωθούν με παραχωρήσεις ή όταν αποσύρει χωρίς χειροπιαστά ανταλλάγματα το βέτο της για την τελωνειακή ένωση της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση αποδεικνύοντας έτσι άθελα της πόσο είναι πιθανό να μετατραπεί σε δορυφόρο της Τουρκίας ακριβώς μέσω του «ευρωπαϊκού δρόμου» και της επιρροής των «Ευρωπαίων εταίρων». Τέτοιες ενέργειες δεν είναι απλώς εσφαλμένοι ή έστω συζητήσιμοι χειρισμοί. Συνιστούν τα εύγλωττα επιφαινόμενα μιας βαθύτερης ιστορικής κόπωσης, μιας προϊούσας, ηδονικής μάλιστα παράλυσης.

Στον βαθμό όπου η Ελλάδα θα καθίσταται ανεπαίσθητα γεωπολιτικός δορυφόρος της Τουρκίας, ο κίνδυνος πολέμου θα απομακρύνεται, οι ψευδαισθήσεις θα αβγατίζουν και η παράλυση θα γίνεται ακόμα ηδονικότερη, έφ' όσον η υποχωρητικότητα θα αμείβεται με αμερικανικούς και ευρωπαϊκούς επαίνους, που τους χρειάζεται κατεπειγόντως ο εκσυγχρονιζόμενος Βαλκάνιος, και επίσης με δάνεια και δώρα για να χρηματοδοτείται ο παρασιτικός καταναλωτισμός. Απ' αυτές τις συνθήκες ό,τι στην πραγματικότητα θα συνιστά κάμψη της ελληνικής αντίστασης κάτω από την πίεση του υπέρτερου τούρκικου δυναμικού, οι Έλληνες θα συνηθίσουν σιγά-σιγά να το ονομάζουν «πολιτισμένη συμπεριφορά», «υπέρβαση του εθνικισμού» και «εξευρωπαϊσμό».

Πράγματι, το σημερινό δίλημμα είναι αντικειμενικά τρομακτικό και ψυχολογικά αφόρητο: 
η ειρήνη σημαίνει για την Ελλάδα δορυφοροποίηση και ο πόλεμος σημαίνει συντριβή. Η υπέρβαση του διλήμματος αυτού, η ανατροπή των σημερινών γεωπολιτικών και στρατηγικών συσχετισμών απαιτεί ούτε λίγο ούτε πολύ την επιτέλεση ενός ηράκλειου άθλου, για τον οποίο η ελληνική κοινωνία, έτσι όπως είναι, δεν διαθέτει τα κότσια.

Οι μετριότητες, υπομετριότητες και ανθυπομετριότητες, που συναπαρτίζουν τον ελληνικό πολιτικό και παραπολιτικό κόσμο, δεν έχουν το ανάστημα να θέσουν και να λύσουν ιστορικά προβλήματα τέτοιας έκτασης και τέτοιου βάθους ίσως να καταρρεύσουν ακόμα και στην περίπτωση όπου θα βρεθούν μπροστά στη μεγάλη απόφαση να διεξαγάγουν έναν πόλεμο γιατί, αν o πόλεμος είναι συνέχεια της πολιτικής, ποιός πόλεμος θα συνεχίσει μια σπασμωδική πολιτική;


Οι ευρύτερες μάζες, καθοδηγούμενες από το ίδιο ένστικτο της βραχυπρόθεσμης αυτοσυντήρησης, έχουν βρει τη δική τους ψυχολογικά βολική λύση: το έθνος το υπηρετούν ανέξοδα περιβαλλόμενες γαλανόλευκα ράκη, οπότε το καλεί ή περίσταση, και έχοντας κατόπιν ήσυχη συνείδηση το κλέβουν μόνιμα με παντοειδείς τρόπους: από τη φοροδιαφυγή, την αισχροκέρδεια και τα «αυθαίρετα» ίσαμε τη χαμηλή παραγωγικότητα εργασίας (ούτε το 50% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης!) και την κραυγαλέα ανισότητα ανάμεσα σ' ό,τι παράγεται και σ' ό,τι καταναλώνεται, με αποτέλεσμα την καταχρέωση και την πολιτική εξάρτηση του τόπου.


Αν λάβουμε ύπ' όψιν μας μόνον όσα πράττονται και αφήσουμε εντελώς στην άκρη την εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους οι πράττοντες, τότε φαίνεται να βρισκόμαστε σε συλλογική αναζήτηση της ιστορικής ευθανασίας, υπό τον όρο να σκηνοθετηθούν έτσι τα πράγματα, ώστε κανείς να μην έχει την άμεση ευθύνη, και επίσης υπό τον όρο να τεχνουργηθούν απροσμάχητες ανακουφιστικές εκλογικεύσεις («ελληνοκεντρικές» ή «έξευρωπαιστικές», αδιάφορο).


Τις τραγωδίες ή τις κωμωδίες, που μπορούν να περιγράψουν με τις αρμόζουσες αποχρώσεις αυτήν την ιδιαίτερη κοινωνική και ψυχολογική κατάσταση, θα τίς γράψουν ίσως άλλοι. Εμένα μου έρχεται στον νου η τετριμμένη, αλλά πάντοτε ευθύβολη θυμοσοφία: όπως στρώνει καθένας, έτσι και κοιμάται.»

Χρήστος Ιακώβου
Διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Μελετών (ΚΥΚΕΜ)
www.geopolitics-gr.blogspot.com

Τρίτη 17 Ιουλίου 2012

Χρόνος & Χώρος, σημειώσεις και στοχασμοί


Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής
Χρόνος
Τι είναι αυτό που κάνει τον Χρόνο να είναι ό,τι είναι;
Ποιο είναι το καθοριστικό στοιχείο της οντότητάς του;
Ποιο είναι αυτό το χαρακτηριστικό που χωρίς αυτό δεν θα ήταν αυτό που είναι; 

Απάντηση:  Η αλληλοδιαδοχή! “Το ένα πράγμα ΜΕΤΑ από το άλλο”!
Το ένα πράγμα, γεγονός, συμβάν, ΠΡΙΝ από το άλλο.
Η σειρά των γεγονότων, των συμβάντων, είναι Χρόνος.
Ο Χρόνος είναι Χάος με βέλος.
Είναι Χάος που έχει τακτοποιηθεί ως προς τη σειρά και τη φορά των γεγονότων.
Το χαοτικό στοιχείο όμως δεν αναιρείται πλήρως στον τρόπο που τα γεγονότα συμβαίνουν παρά μόνο στο “σημείο”εκείνο που ο Χρόνος γίνεται έμμετρος, αποκτά δηλαδή ...ρυθμό!
Ο ρυθμός είναι ανώτερη μορφή ύπαρξης του Χρόνου, είναι δηλαδή περισσότερο....τακτοποιημένος χρόνος. Η αλληλοδιαδοχή των όμοιων συμβάντων, δηλαδή, γίνεται κατά καθ' ορισμένη τάξη χρόνων, σε δοσμένο Χώρο,... ΤΑΥΤΟΧΩΡΑ.

Χώρος 
Τι είναι αυτό που κάνει τον Χώρο να είναι ό,τι είναι;
Ποιο είναι το καθοριστικό στοιχείο της οντότητάς του;
Ποιο είναι αυτό το χαρακτηριστικό που χωρίς αυτό δεν θα ήταν αυτό που είναι; 

Απάντηση:  Η αλληλο...διά...ταξη!
Το ένα πράγμα ΔΙΠΛΑ στο άλλο!
Το ένα πράγμα ΠΑΝΩ από το άλλο!
Το ένα πράγμα ΚΑΤΩ από το άλλο!
ΤΟ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΟ ΕΙΝΑΙ.....ΧΩΡΟΣ!!! 
Χώρος είναι ο ένας-από τους δύο- τρόπους ύπαρξης του Χρόνου.
Πρέπει να υπήρξε κάποτε, έστω και για λίγο,“καθαρός”χρόνος, χωρίς χώρο.
Ήταν τότε που όλα γίνονταν το ένα μετά το άλλο και τίποτα δεν γινότανε ...ταυτόχρονα με κάτι άλλο!
Ο Χώρος είναι Χάος που έχει τακτοποιηθεί ως προς τη θέση των γεγονότων.
Το χαοτικό στοιχείο δεν αναιρείται πλήρως στον τρόπο που διατάσσονται τα πράγματα μεταξύ τους παρά μόνο στο “σημείο” εκείνο που ο Χώρος γίνεται...έμμετρος, αποκτά δηλαδή ρυθμό!
Και ρυθμό αποκτά ο Χώρος εκεί, τότε και εφόσον, όπου, όταν και καθόσον, όμοια συμβάντα, γεγονότα, επαναλαμβάνονται σε δοσμένο χρόνο, ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ!
Χώρος είναι οι χρονικές αποστάσεις ανάμεσα στα αντικείμενα.
Αλλά και τα αντικείμενα είναι....αντικειμενοποιημένος χρόνος, είναι “παγωμένος”χρόνος.
Χώρος είναι ο τρισδιάστατος χρόνος.
Χώρος είναι  τρόπος να αντιλαμβανόμαστε τον Χρόνο.
Χώρος είναι το αποτέλεσμα του Χρόνου.
Χώρος είναι ο ορατός και αισθητός χρόνος.(όπως λέμε “ορατό σύμπαν”,”ορατή ύλη”).
 Άρα: Ο Χώρος περιέχει, τον Χρόνο, αποτελείται από Χρόνο.

Ο Χρόνος δημιουργεί τον Χώρο και όχι αντίστροφα.
Ο Χρόνος προηγείται του Χώρου.
Στη διαλεκτική σχέση Χρόνου- Χώρου η πρωτεύον, το κύριο στοιχείο, είναι ο Χρόνος.
(γι' αυτό πρέπει να λέμε “Πρώτο Μπαμ”και όχι “Μεγάλο Μπαμ”). 
Προσοχή:  Όταν Χρόνος και Χώρος ρυθμίζονται, δηλαδή γίνονται έμμετροι, τότε ο Τ(ρ)όπος γίνεται έμμετρος!
Αυτός είναι ανώτερος-όχι τελευταίος όμως-Τ(ρ)όπος ύπαρξης. Είναι φυσικά και το ζητούμενο.
(το Σύμπαν έχει τέτοια ιδιότητα,να δημιουργεί ρυθμούς-περισσότερο στον χρόνο και λιγότερο στον χώρο-αλλά η ιδιότητα αυτή υψούται σε δύναμη, χάρη στην δράση του τμήματος εκείνου του Σύμπαντος που απέκτησε συνείδηση της ύπαρξής του και κυρίως απέκτησε συνείδηση ότι η ύπαρξη αυτή “πληρούται” εκεί, τότε και εφόσον, όπου, όταν και καθόσον, δημιουργεί έμμετρο χρόνο και χώρο,...εκεί που ρυθμίζεται.)
Χρόνος-Χώρος-Ρυθμός-Τόπος-Τρόπος
Άρα:  Και ο Χρόνος και ο Χώρος είναι σχέσεις!

Είναι οι σχέσεις των γεγονότων, των συμβάντων, μεταξύ τους.
Στον μεν Χρόνο, η σχέση είναι στη βάση του ΠΟΤΕ, στον δε Χώρο, η σχέση είναι στη βάση του ΠΟΥ.
Και στις δύο περιπτώσεις δηλώνουν το ΠΩΣ.
Η σχέση Χρόνου και Χώρου εκφράζεται με την Ταχύτητα!
Ταχύτητα=διάστημα/Χρόνο
αν...διάστημα= Χώρος, τότε: 
Ταχύτητα=Χώρος/Χρόνο
και αν...Χώρος= συσσωρευμένος(παγωμένος) Χρόνος, τότε:
Ταχύτητα= συσσωρευμένος (παγωμένος) Χρόνος/Χρόνο
Εφόσον όμως ο παρονομαστής του κλάσματος δεν είναι ο ίδιος ο Χρόνος αλλά το μέτρο του (πχ: 60 χιλιόμετρα /ώρα), τότε: 
Ταχύτητα= συσσωρευμένος Χρόνος/το μέτρο του Χρόνου
(τη μονάδα μέτρησης του Χρόνου) 
(Η στιγμή-το άγγιγμα του μολυβιού στο χαρτί-είναι ένα συμβάν. Η γραμμή, το διάνυσμα, είναι άθροισμα συμβάντων, είναι σειρά, αλληλοδιαδοχή, συμβάντων. Το διάνυσμα είναι Χώρος,είναι δηλ. στιγμές σε σειρά, σε τάξη, είναι χρονικά τμήματα προστεθειμένα.)
Αλλά, ας παίξουμε λιγάκι, με τις λέξεις, στον Χώρο του Χρόνου: 
Μαρξ: “το χρήμα σαν μέτρο της αξίας είναι η αναγκαία μορφή εμφάνισης του μέτρου της αξίας, του χρόνου εργασίας, που ενυπάρχει στο εμπόρευμα”.... “το χρήμα δεν έχει τιμή”2. 
Αν τώρα “ο χρόνος είναι χρήμα” τότε:
Το χρήμα, σαν μέτρο του χώρου, που η αξία του στην Ελλάδα συνεχώς αυξάνεται, είναι η αναγκαία μορφή εμφάνισης του μέτρου του χώρου, του χρόνου εργασίας του Θεού, που ενυπάρχει στο Σύμπαν. Αν Του δώσουμε έξη (6) μεροκάματα...ξοφλήσαμε... 
Αν πάλι “ο χρόνος είναι δημιουργικότητα” τότε:
Η δημιουργικότητα σαν μέτρο του χώρου είναι η αναγκαία μορφή εμφάνισης του μέτρου του χώρου, του χρόνου εργασίας του Θεού, που ενυπάρχει στο Σύμπαν.
Με άλλα λόγια: Χώρος είναι ο Χρόνος εργασίας του Θεού για τη δημιουργία του Σύμπαντος και μετριέται είτε με χρήματα είτε με δημιουργικότητα. Ανάλογα με το τι είδους άνθρωπος είναι εκείνος που μετράει. Σπανίως η δημιουργικότητα μετριέται με χρήμα και το χρήμα με δημιουργικότητα.
Μέτρο του Χρόνου και Χρόνος ΔΕΝ ταυτίζονται!
Ας περικυκλώσουμε όμως τον...Χώρο όπου θα ...καταλάβουμε καλύτερα τον Χρόνο και το μέτρο του.
Το μέγεθος του Χώρου, ο όγκος, μετρείται με τις τρεις διαστάσεις: μήκος-πλάτος-ύψος.
Οι διαστάσεις αυτές είναι διανύσματα-άρα είναι τίγκα στο Χρόνο.
Ακόμα και στη σφαίρα, όπου δεν υπάρχει μήκος-πλάτος-ύψος, ο όγκος, το μέγεθος, αποκτά διάσταση ...τρισδιάστατη από τον τύπο υπολογισμού του όγκου της.
Ποτέ ο τρόπος υπολογισμού του Χώρου-δισδιάστατου και τρισδιάστατου-δεν μας δίνει αρνητικά αποτελέσματα. Ποτέ ακολουθίες-ακόμα κι αν είναι ακολου θείες-χρονικές δεν μας δίνουν αρνητικό Χώρο.
Αυτό συμβαίνει γιατί το μέτρο που μετράμε το μήκος-και φυσικά το ύψος και το πλάτος-το μέτρο που μετράμε το διάνυσμα, είναι σωστά καθορισμένο.

 Ο Μάρξ, μας εξηγεί ότι το μέτρο για να μπορεί να μετράει, απεκδύεται όλες τις άλλες ιδιότητές του και κρατάει μόνο μια: την εικόνα αυτού που θέλει να μετρήσει. Δηλαδή, φτιάχνουμε ένα αντικείμενο και το συγκρίνουμε με ένα άλλο μόνο ως προς την μία βασική ιδιότητα που θέλουμε να μετρήσουμε.
Το Κιλό είναι μια εικόνα του βάρους, το Μέτρο είναι μια εικόνα του μήκους.
Το Κιλό απεικονίζει τη δύναμη της βαρύτητας και το Μέτρο απεικονίζει τη απόσταση,την αλληλοδιάταξη μέσα στις διαστάσεις.
Τα συγκρίνουμε και βρίσκουμε πόσες φορές χωράει, ή δεν χωράει, το ένα στο άλλο.
Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με το μέτρο του χρόνου!
Το μέτρο του Χρόνου δεν απεικονίζει πάντα το βασικό, το οντολογικό χαρακτηριστικό του Χρόνου!
Δεν απεικονίζει πάντα αυτό που κάνει τον Χρόνο να είναι ό,τι είναι, δηλ, την αλληλοδιαδοχή, τη σειρά που γίνονται τα συμβάντα.

Ο Χρόνος αναστρέφεται γιατί το μέτρο που τον μετράμε δεν είναι σε θέση να τον εικονίσει σωστά!
Παράδειγμα:Στην Ιστορία,έχουμε δημιουργήσει μια κάναβο, ένα σύστημα σαν τους μεσημβρινούς και τους παραλλήλους. Το “προ Χριστού”και το “μετά Χριστόν”, η ενιαία χρονολόγηση, η αρίθμηση των χρόνων με αύξοντα αριθμό, μας δίνει τη δυνατότητα να κατατάξουμε τα γεγονότα και να τα καθορίσουμε “χρονικά” δηλ. ποιο είναι πριν και ποιο είναι μετά.
Χωρίς αυτή την “κάναβο”δεν θα είχαμε σειρά, ακολουθία συμβάντων.
Αυτό όμως δεν συμβαίνει στη Φυσική!

Απορία: Άραγε τι θα γινότανε αν κατατάσσαμε τα γεγονότα, τα συμβάντα της Συμπαντικής δημιουργίας, σε μια κάναβο χρονικών κβάντων με αύξοντες αριθμούς, αρχής γενομένης από το πρώτο χρονικό κβάντο της Δημιουργίας;;;

Χρόνος-Χώρος-Φως 
1. Το γεγονός ότι “το φως κινείται όχι με κριτήριο τη συντομότερη απόσταση αλλά με κριτήριο τον συντομότερο χρόνο”.
2. Το γεγονός ότι δύο δίδυμα φωτόνια “επικοινωνούν”όσο μακριά και αν βρίσκονται
3. Το γεγονός ότι η ταχύτητα του φωτός και δεν προστίθεται με καμία άλλη ταχύτητα
μας δηλώνουν ότι ο φως είναι οντότητα μίας και μόνο διάστασης, του Χρόνου!!!
Άρα: το φως, είναι και μια οντότητα δια-διαστατική!
Μπορεί να χωρέσει σε όλες, να “πάει” από τη μία στην άλλη, και σε όλες μαζί.
Ένα ον τρισδιάστατο όμως δεν μπορεί να πάει από τις τρεις διαστάσεις στις δύο, δεν “χωράει”.
Το ίδιο και ένα ...τετραδιάστατο ον δεν μπορεί να “πάει” στις τρεις διαστάσεις...εκτός κι αν ενανθρωπιστεί...απεκδυθεί δηλ. μία του διάσταση, από αγάπη για τα όντα που κατοικούν στις τρεις διαστάσεις.

Τότε, παύει να ισχύει το μέχρι τότε ισχύον: “πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος” και ισχύει το ισχυρόν: “πάντων χρημάτων μέτρον...Θεάνθρωπος”!!!

πηγή: Aντίφωνο

Χρόνος & Χώρος, σημειώσεις και στοχασμοί