Το έθνος

Το έθνος είναι, κατά κάποιον τρόπο, η "υπόσταση", ο "φορέας" της πολυσύνθετης "προσωπικότητας" που συγκροτείται από μια ιστορική δομή παραδόσεων. Στη δυναμική-τελολογική του όψη μπορούμε να το συλλάβουμε σαν τον "αστερισμό" των προτύπων αυτών των παραδόσεων. Στην πυρήνα του δηλαδή το έθνος έχει πλουραλιστική δομή.
Κεντρικά σ' αυτή τη δομή είναι τα πρότυπα συλλογικού όπως π.χ. είναι σε μας η Εκκλησία (ορθόδοξη παράδοση), το κράτος δικαίου (δυτική ουμανιστική παράδοση), η κομμουνιστική (κρατικιστική ή αναρχική) κολλεκτίβα (αριστερή παράδοση).
Αγαπώ το έθνος μου, γιατί πρωτίστως αγαπώ τον παραδειγματικό εαυτό (ατομικό και συλλογικό) που παρέχουν οι παραδόσεις του, γιατί είναι ο φορέας των δρόμων υποκειμενοποίησης που αυτές ενσαρκώνουν.
Η αδιαφορία μου ή η εχθρότητά μου προς το έθνος μου έχει την ίδια ερμηνεία: δεν με εκφράζουν τα πρότυπα των συστατικών του παραδόσεων.
Είναι πολλαπλώς αποδεδειγμένο, όσο και εκπληκτικά αγνοημένο, το γεγονός ότι το συλλογικό κακό (γενοκτονίες, εμφύλιοι, τυραννίες κ.λπ.) δεν οφείλεται σε διαστροφή της αυτοεπιβεβαιωτικής τάσης, στις ατομικές κακίες που περιγράφουν οι χρηστομάθειες όλου του κόσμου, αλλά σε διαστροφή της αυθυπερβατικής τάσης. Τα μεγαλύτερα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας γίνονται εν ονόματι της "αληθινής θρησκείας", της "κοινωνικής δικαιοσύνης", των "δικαιωμάτων του ανθρώπου" κ.λπ.
Το άτομο με τη διεστραμμένη προσωπική συνείδηση πολύ εύκολα γίνεται φορέας του συλλογικού κακού, γιατί η ταύτισή του με την "αλήθεια" του ιδανικού του εξασφαλίζει "ήσυχη συνείδηση". Ενώ πρόθυμα οι μάζες οδηγούνται στην αλληλοσφαγή, αν προπορεύεται η σημαία του ιδανικού. Ο άνθρωπος θέλοντας να γίνει άγγελος γίνεται διάβολος, όπως είπε ο Πασκάλ.

Θεόδωρος Ζιάκας
Έθνος και Παράδοση, β΄ έκδοση, Εναλλακτικές Εκδόσεις, σελ. 91-92