Τι καταπληκτική ιστορία αυτή των μεταλλωρύχων της Χιλής! Είχε τα πάντα.
Τραγωδία, καρτερία, αγωνία, ηρωισμό, πειθαρχία, σύμπνοια, μεγαλείο, αλληλεγγύη, τύχη, θρησκευτική πίστη, συγκίνηση, φτώχεια, ανθρώπινους χαρακτήρες, οικογένειες, ερωμένες, πάθος, πατριωτισμό, συνεργασία, συντονισμό, επικοινωνία, τεχνολογία, ενθουσιασμό και «χάπι εντ», όλα σε ένα.
Μόνον η ιστορία της καταστροφής το 1972, στις Ανδεις, του αεροπλάνου που μετέφερε μία ομάδα ράγκμπι της Ουρουγουάης και η ανακάλυψη των επιζώντων έπειτα από 72 ημέρες, θα μπορούσε να είναι συγκρίσιμη, αλλά με κάποιες διαφορές. Αυτή τη φορά, όμως, οι ήρωες ήταν κυριολεκτικά «της γης οι κολασμένοι», που κινδύνευσαν να αφανιστούν δουλεύοντας για το πικρό ψωμί τους στα έγκατα μιας άγνωστης ερήμου.
Η αλήθεια είναι ότι το παγκόσμιο ενδιαφέρον κλιμακώθηκε και έφτασε στην κορύφωσή του από τη στιγμή που πιστοποιήθηκε ότι οι 33 ανθρακωρύχοι ήταν ζωντανοί στα 700-750 μέτρα κάτω από την επιφάνεια. Ως εκείνη τη στιγμή, η είδηση αφορούσε τον στενό κύκλο των συγγενών και φίλων και σίγουρα δεν ξεπερνούσε τα όρια της πολύπαθης Χιλής. Οπως τόσο συχνά συμβαίνει με ανθρακωρύχους που χάνονται στις στοές της Κίνας, της Ουκρανίας ή της Ρωσίας…
Σε καμία στιγμή τα διεθνή μίντια δεν συνέδεσαν τα ορυχεία χαλκού και το δράμα που παιζόταν σ’ ένα από αυτά με τη σχετικά πρόσφατη ιστορία της Χιλής, αφού η εθνικοποίησή τους (την εκμετάλλευσή τους είχαν οι αμερικανικές εταιρείες Κένεκοτ και Ανακόντα) ήταν η βασική αιτία του αιματηρότατου στρατιωτικού πραξικοπήματος (χιλιάδες, μεταξύ άλλων, οι μεταλλωρύχοι, οι οποίοι πλήρωσαν με τη ζωή τους) που ανέτρεψε τη μαρξιστική κυβέρνηση Αλιέντε, στις 11 Σεπτεμβρίου 1973. Αλλά ποιος σήμερα θυμάται τέτοια γεγονότα;
Ενώ, λοιπόν, στην ίδια τη Χιλή επικράτησε συγκίνηση για τον χαμό των 33, όπως θεωρείτο αρχικά, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η εξέλιξη του δράματος συγκλόνισε τις καρδιές του χιλιανού λαού, αφού σχεδόν συνέπεσε με την 37η μαύρη επέτειο του πραξικοπήματος. Η υπόλοιπη ανθρωπότητα ακολούθησε και ευαισθητοποιήθηκε χάρις στην παρουσία των ηλεκτρονικών κυρίως μίντια που αντελήφθησαν πολύ γρήγορα το μέγεθος της ανθρώπινης ιστορίας που μπορούσε να εξελιχθεί μπροστά στις κάμερες, από τη στιγμή που οι θαμμένοι ζωντανοί βρέθηκαν και μπορούσαν να επικοινωνήσουν με τον έξω κόσμο.
Ακριβώς τότε μάθαμε για την προσωπικότητα του Λουίς Ουρζούα. Του πολύπειρου μεταλλωρύχου που ήταν επικεφαλής της βάρδιας και που ανακηρύχθηκε σε ηγετική φυσιογνωμία μεγάλου βεληνεκούς.
Που στήριξε τους άντρες του, επέβαλε σύμπνοια, πειθαρχία και συντροφικότητα, ειδικά τις πρώτες 17 ημέρες, όταν οι ίδιοι ήξεραν ότι οι ελπίδες διάσωσής τους ήταν μηδαμινές και κανείς δεν περίμενε να τους βρουν ζωντανούς.
Που κατάφερε να καταπολεμήσει τον πανικό και που σαν αληθινός ηγέτης φρόντισε πρώτα να διασωθούν όλοι οι άλλοι και να βγει τελευταίος αυτός στην επιφάνεια. Και που όταν βγήκε, γονάτισε και τραγούδησε τον εθνικό ύμνο της χώρας του, γνωρίζοντας πολύ καλά τη σημασία των ορυχείων για την πατρίδα του και τους ποταμούς αίματος που έχουν χύσει οι μεταλλωρύχοι για την οικονομία και τη δημοκρατία της.
Για τους ίδιους λόγους, ένας άλλος από τους έγκλειστους που τράβηξε τα φώτα της δημοσιότητας πάνω του, ο Μάριο Σεπουλβέντα διακήρυξε «το μόνο που σας ζητώ είναι να μη με αντιμετωπίζετε σαν καλλιτέχνη ή δημοσιογράφο, αλλά σαν μεταλλωρύχο. Γεννήθηκα μεταλλωρύχος και θα πεθάνω μεταλλωρύχος». Δεν υπάρχει όμως αμφιβολία ότι θα γραφτούν βιβλία και θα γυριστούν ταινίες για την περιπέτεια των τριάντα τριών μεταλλωρύχων. Το θέμα προσφέρεται και η ζωή τους θα αλλάξει οπωσδήποτε. Κάποιοι θα αργήσουν να ξεπεράσουν τα ψυχολογικά τραύματα, άλλοι θα αλλοτριωθούν από τα φώτα της δημοσιότητας και τα χρήματα και κάποιοι θα παραμείνουν αναλλοίωτοι.
Το πιθανότερο είναι ότι ο Λουίς Ουρζούα θα ανήκει στους τελευταίους αν δεν τον κερδίσει η πολιτική με τα προσόντα που φανέρωσε την κρίσιμη και ασφαλώς κορυφαία στιγμή της ζωής του. Εδειξε την ανδρεία και τη σωφροσύνη που απαιτούσαν οι περιστάσεις για να κρατήσει τους άνδρες «της διμοιρίας» του συντεταγμένους και ασφαλείς, μέχρι να έρθει «το ιππικό» να τους σώσει. Οπως ακριβώς ο Ρόμπερτ Μίτσαμ και ο Τζον Γουέιν σε πολεμικές και καουμπόικες ταινίες.
Μόνο που αυτός είναι ένας φυσικός ηγέτης που αναδείχθηκε μέσα από την ίδια τη ζωή. Τυχερή η Χιλή που έχει τέτοιους άντρες, τιμή και δόξα σ’ αυτούς.
Του Άγγελου Σταγκου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου