Στρατηγική διαχείριση κρίσεων

Οι κλασικές δομές μιλούν για Crisis Management και Strategy Management, ενισχύοντας την άποψη ότι το Management είναι το κυρίαρχο στοιχείο. 

Γι’ αυτές λειτουργεί ως πυρήνας με διάφορες προεκτάσεις. Αυτή η έμφαση είναι φυσιολογική, διότι απορρέει από το χώρο του Business Management. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι είναι και ορθολογική. Απλώς, δεν προκαλεί καμία αντίδραση στο χώρο. 

Η εξήγηση είναι απλή. 

Εκτός πολέμου, η πολεμολογική αντιμετώπιση των πραγμάτων δεν φαίνεται μόνο ακραία αλλά θεωρείται και εξωπραγματική. Η συνέπεια αυτής της θέσης είναι αναπόφευκτη. Ο χώρος πλήττεται από συμβατικές λύσεις για τεχνητά προβλήματα, τα οποία είναι μόνο και μόνο τοπικές λύσεις, δίχως στρατηγικό βάθος. 

 Έτσι τα πραγματικά προβλήματα παραμένουν και ζουν διαχρονικά. Αυτές οι θεωρίες είναι που προκαλούν ζημιές σε εθνικά θέματα. Έχουν την τάση να αναλύουν τα πάντα με οικονομικούς παράγοντες σ’ ένα νομικό πλαίσιο. Ενώ η πραγματικότητα είναι ριζικά διαφορετική. 

 Γι’ αυτό το λόγο έχει ενδιαφέρον η ιστορία. Διότι θυμάται τις πράξεις των ειδημόνων του χώρου, όταν υπάρχει πραγματική κρίση. Το καλό για εκείνους είναι ότι κυριαρχεί η λήθη στην κοινωνία. Έτσι μπορούν άνετα να πουλήσουν τις ίδιες συμβουλές. Και το καλό γι’ αυτούς είναι ότι οι αγοραστές υπάρχουν ακόμα. Όμως σε καμιά περίπτωση δεν προσφέρουν σε εθνικά θέματα. Η αντιμετώπιση του εθνικού πλαισίου ως επαγγελματικός χώρος δεν επιτρέπει την ανάπτυξη των αποτελεσματικών εργαλείων της υψηλής στρατηγικής. 

Η έλλειψη στρατηγικής κι η μη ύπαρξη άμεσου κόστους μετατρέπει όλα τα προβλήματα σε τακτικά και επιχειρησιακά. Όμως δίχως στρατηγική η διαχείριση κρίσεων δεν είναι παρά μία διατήρηση κρίσεως. Διότι σε αυτό το πλαίσιο το status quo αποτελεί στόχο. Ενώ ο στόχος είναι μία μεταστρατηγική οντότητα, που υλοποιείται μέσω της επιλογής στρατηγικών συμπεριφορών. 

Δίχως στρατηγική οι δράστες μετατρέπονται σε παρατηρητές. Το απαιτούμενο στρατηγικό υπόβαθρο της διαχείρισης κρίσεων παραμένει στην ουσία άγνωστο. 

Δίχως στρατηγικές επιπτώσεις δεν υπάρχουν και πρακτικές κυρώσεις.

Το ενδιαφέρον και το παράδοξο της υπόθεσης είναι το εξής: αυτή η κυρίαρχη άποψη περί διαχείρισης κρίσεων ισχύει στη χώρα μας, η οποία έχει διαχρονικά ένα στρατηγικό ρόλο σ’ ένα χώρο που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως μη εχθρικός. Και γι’ αυτό όμως υπάρχει μια εξήγηση. Ενώ στη στρατηγική, η διαφορά κάνει τη διαφορά, στη διαχείριση είναι η φθορά που κάνει τη διαφθορά. 

Έτσι, όντως ένα εθνικό θέμα μετατρέπεται σε οικονομική λύση. Όμως η εξαγορά δεν εξασφαλίζει τη συνέχεια. Διότι θέλουμε δε θέλουμε τα στρατηγικά προβλήματα υπάρχουν ακόμα κι αν μερικοί τα ξεπουλούν. Και με την πάροδο του χρόνου γίνονται πιο ανθεκτικά. 

Με άλλα λόγια εμφανίζεται το φαινόμενο του μαστιγίου , όπως γνωρίζουμε πολύ καλά στη θεωρία της εφοδιαστικής αλυσίδας. Οι συμβατικές λύσεις που δεν μπορούν να ενοποιήσουν τη διαχείριση κρίσεων με τη στρατηγική διαχείριση, όχι μόνο δεν προβλέπουν εξελίξεις, αλλά ακόμη λιγότερο νέες καταστάσεις. 

Ενώ η στρατηγική διαχείριση κρίσεων που λειτουργεί πολεμολογικά, προσφέρει ανθεκτικές λύσεις σε πραγματικά προβλήματα, διότι η επίλυση κρίσεων δεν γίνεται δίχως κρίση.

 

Ν. Λυγερός