Η ανάγκη της συνείδησης

Όπως δεν υπάρχει πόλεμος δίχως θανάτους, δεν υπάρχει ειρήνη δίχως θυσίες, όμως.

Για να μην υπάρξουν θυσίες, οι υπεύθυνοι του πολέμου πάντα προσπαθούν να αποδείξουν ότι δεν φέρνουν θανάτους. Αν και αυτή η απόδειξη δεν μπορεί να είναι παρά μιντιολογική, πολλοί τη θεωρούν ως γεωστρατηγική, ιδιαίτερα όταν δεν γνωρίζουν τις πραγματικότητες της μάχης και τα νοητικά σχήματα της στρατηγικής.

Στη σύγχρονη αντίληψη της νέας μορφής του πολέμου,δεν πρέπει να υπάρχουν απώλειες, ενώ ξέρουμε ότι αυτό έρχεται σε αντίφαση με την ιδέα των τριβών που επισήμανε ο Clausewitz. 

Με έναν παράλογο τρόπο υπάρχει μια μορφή ιδεοποίησης του τέλειου πολέμου που διαμορφώνει μόνο θετικά μια κατάσταση. Ένας από τους λόγους της ύπαρξής της είναι η σχετικά μεγαλύτερη αξία που δίνουμε στην ατομική ζωή στη σύγχρονη κοινωνία και βέβαια ο φυσιολογικός φόβος της ανατροπής μιας ευημερίας, ειδικά όταν είναι τεχνητή. Αυτή η στάση, βέβαια, δεν μπορεί να είναι ενεργητική και αναγκαστικά οι υπεύθυνοι προσφεύγουν στην ιδέα του τέλειου πολέμου δίνοντάς του τη μορφή του καθαρού πολέμου. 

Το πρόβλημα όμως είναι ότι υπάρχει ο μικροπόλεμος. Διότι όταν δεν υπάρχει πια το σύστημα της αποτροπής και ο πόλεμος γίνεται μια χειροπιαστή πραγματικότητα, ο μικροπόλεμος είναι ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης του εχθρού για έναν αδύναμο αντίπαλο. Η ιδέα του μικροπολέμου όμως βασίζεται ουσιαστικά στο ρόλο του λαού, όχι πια του πληθυσμού.

Ο εφοδιασμός και η αντίσταση προέρχεται από το λαό ακόμα και αν δεν έχει τη μαχητική πρωτοβουλία. Άρα αναγκαστικά με το μικροπόλεμο, το σύστημα του τέλειου πολέμου καταρρέει οριστικά. Αυτό, βέβαια, είναι μια κλασική γνώση κάθε ειδικού στρατηγικής και δεν αποτελεί μια καινοτομία.

Όμως, οι υπεύθυνοι του πολέμου το κρύβουν σκόπιμα από τον πληθυσμό στον οποίο απευθύνονται, για ευνόητους λόγους. Σημασία δεν έχει το δίκαιο, μα το δικαίωμα να κηρύξουν έναν πόλεμο στο όνομα του πληθυσμού. Ύστερα, τα προβλήματα δεν είναι πια κοινωνικά μα μόνο πολεμολογικά, κι έτσι ο πληθυσμός νιώθει μη ειδικός, ακόμα κι αν με τις μέρες που περνούν βλέπει αντικειμενικά ότι ο καθαρός πόλεμος μετατρέπεται σε έναν επικίνδυνο μικροπόλεμο.

Για τους υπεύθυνους σημασία έχει μόνο η αρχή όσον αφορά στον πληθυσμό τους. Ενώ για τον πληθυσμό σημασία έχει μόνο το τέλος. Και συχνά καταλαβαίνει, όταν πια είναι αργά, ότι για να έχει ο πόλεμος ένα καλό τέλος δεν πρέπει να υπάρχει αρχή. Κι επειδή μερικοί έχουν συμφέροντα και άλλοι θέλουν την ησυχία τους, οι περισσότεροι νομιμοποιούν τον πόλεμο για να υπάρξει δήθεν μια ειρήνη. Ενώ το λάθος είναι αρχικό: ειρήνη δεν σημαίνει ησυχία. Κι αν βέβαια όλοι ξέρουν ότι όταν θέλεις την ειρήνη προετοιμάζεσαι για πόλεμο, αυτό δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι κάνεις πόλεμο. 

Τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στη στρατηγική έγιναν από πολέμους που δεν υπήρξαν. Για να ζήσεις ειρηνικά, πρέπει να θυσιάσεις χρόνο. Η ειρήνη δεν είναι κάτι το φυσιολογικό, πρέπει να το παλέψεις για να την κατακτήσεις. Δίχως αντίσταση, δίχως ουσία δεν υπάρχει ειρήνη: η άνοιξη είναι ακριβή! Για να υπάρξει ειρήνη πρέπει να σκεφτούμε τον πόλεμο κι όχι να κάνουμε τον πόλεμο για να σκεφτόμαστε την ειρήνη. 

Ο πόλεμος δεν είναι μια λύση, είναι ένα πρόβλημα. Μπορεί να μην είμαστε όλοι υπεύθυνοι για τον πόλεμο, είμαστε όμως όλοι υπεύθυνοι για την ειρήνη. Μετά από χιλιάδες χρόνια εξέλιξης, η ανθρωπότητα απέκτησε μια σκέψη και με τη βοήθεια της τεχνολογίας και ιδιαίτερα του διαδικτύου, ο κόσμος πια είναι μικρός με την έννοια της θεωρίας των γραφημάτων. Και τώρα πια, που όλα είναι συνδεδεμένα, υπάρχει η ανάγκη της συνείδησης. 

Ο καθένας πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι το μέλλον της ανθρωπότητας είναι η νοημοσύνη και δίχως αλτρουισμό είμαστε καταδικασμένοι. 

 Ν. Λυγερός