ΩΡΑ ΤΟΥ ΦΑΓΗΤΟΥ– ΠΟΙΕΣ ΤΡΟΦΕΣ ΕΙΝΑΙ ΕΠΩΦΕΛΕΙΣ

Ο ανθρώπινος οργανισμός, για ν’ αναπτυχθεί ομαλά, να διατηρήσει τη σύστασή του και να καλύψει τις ενεργειακές του ανάγκες, έχει ανάγκη τροφής η οποία του παρέχει τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες.

Οι λειτουργίες του οργανισμού πραγματοποιούνται από την ενέργεια η οποία ελευθερώνεται από τις αφομοιούμενες τροφές που είναι μέσα του. Οι τροφές είναι το ουσιώδες ζήτημα που αφορά τη ζωή του ανθρώπου. Είναι οι κατεξοχήν πηγές από τις οποίες μπορεί ο άνθρωπος να αντλήσει τις πολυτιμότερες δυνάμεις της φύσης και να τις μετατρέψει σε υγεία, δύναμη και πνευματικότητα.

Ο φιλόσοφος Πλάτων Δρακούλης στο έργο του «Στοιχεία Βιονομίας» γράφει:

«Οι διαλογισμοί που σε απασχολούν την ώρα που τρως, έχουν μεγάλη επιρροή. Όταν προσλαμβάνεις την τροφή σου, αφομοιώνεις στον εαυτό σου εκτός από τα υλικά στοιχεία και πνευματικά, τα οποία εκπορεύονται από τη διανοητική διάθεση στην οποία βρίσκεσαι.

Ο φιλόσοφος Ιάμβλιχος τονίζει (Περί του Πυθαγορείου Βίου, 208-209):
«Κάθε πράγμα το οποίο τρώγεται, γίνεται αιτία κάποιας ιδιαίτερης διάθεσης. Γι’ αυτό είναι γνώρισμα μεγάλης σοφίας το να γνωρίζουμε και να κατανοούμε ποια είδη τροφής και σε ποιες ποσότητες πρέπει να προσλαμβάνουμε. Η επιστήμη αυτή αναπτύχθηκε αρχικά από τον Απόλλωνα και τον Παιώνα και αργότερα από τον Ασκληπιό και τους οπαδούς του».

Υπάρχει δηλαδή μια σχέση ανάμεσα σ’ αυτό που τρώει ο άνθρωπος και στην κατάσταση στην οποία θα βρεθεί στη συνέχεια. Οι τροφές άλλοτε συνδέουν τον άνθρωπο με τη Φύση, δηλαδή του παρέχουν ζωή, και άλλοτε του αφαιρούν ζωή. Στην ποιότητα της ζωής του ανθρώπου σπουδαίο ρόλο παίζει η εγκράτεια στην τροφή και το ποτό.

Ο Πλούταρχος λέει (Ηθικά, 160Β):

«Να μη νομίζεις ότι η τροφή είναι εφόδιο μόνο της ζωής, αλλά και του θανάτου. Γιατί οι αρρώστιες, επειδή τρέφονται μαζί με τα σώματα, δεν έχουν τον κορεσμό πιο μικρό κακό από την έλλειψη».

Ο ελεγειακός ποιητής Θέογνις τονίζει (Ελεγεία, 605-606, West):
«Πολύ περισσότερους ανθρώπους κατέστρεψε η πολυφαγία, παρά η πείνα».

Ο Όμηρος αναφέρεται στις ολέθριες συνέπειες της λαιμαργίας τονίζοντας (Οδύσσεια, ρ, 473-474): «Η φοβερή κοιλιά, η καταστρεπτική, πολλά κακά προξενεί στους ανθρώπους».
Λέγεται από τους διδασκάλους της σοφίας ότι κάθε πνευματική αναμόρφωση του ανθρώπου αρχίζει από το στομάχι. Η τροφή πρέπει να μασιέται αργά και καλά. Αν φτάσει στο στομάχι χωρίς να έχει μασηθεί καλά, ο οργανισμός πρέπει να ξοδέψει παραπάνω ενέργεια για την αποδόμησή της. Εξάλλου, πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι το αντανακλαστικό της πείνας, το οποίο εδράζεται στον εγκέφαλο, δεν καταπραΰνεται αμέσως με την είσοδο της τροφής στο στομάχι. Έτσι, μια βραδεία μάσηση της τροφής επιτρέπει την παράταση της ώρας του φαγητού και οδηγεί στην άμβλυνση του αντανακλαστικού αυτού. Η βραδεία και σωστή μάθηση έχει ως αποτέλεσμα να χορταίνει ο άνθρωπος ευκολότερα και να τρώει λιγότερο.

Ο συγγραφέας και φιλόσοφος Αντώνιος Ανδριανόπουλος, στο βιβλίο του «Ο Άνθρωπος και η Ζωή», αναφέρεται στο θέμα της κρεοφαγίας:

«Η κρεοφαγία συνεπάγεται αδικαιολόγητη σκληρότητα προς τα ζώα, των οποίων η σάρκα όχι μόνο δεν είναι απαραίτητη σ’ εμάς, αλλά είναι και επιβλαβής. Συνεπώς, τίποτα δεν δικαιολογεί τη σκληρότητα αυτή του ανθρώπου, γιατί και τα ζώα έχουν τα ίδια δικαιώματα μ’ εμάς στη ζωή. Είναι βέβαιο ότι, αν ο καθένας από εμάς υποχρεωνόταν να σφάξει ο ίδιος τα ζώα, των οποίων τη σάρκα χρησιμοποιεί ως τροφή, όλοι εκτός ελαχίστων στους οποίους έχει σκληρύνει το συναίσθημα, θα προτιμούσαν να στερηθούν το κρέας παρά να παρασκευάζουν τροφή αιμόφυρτο. Η ευκολία όμως με την οποία μπορούμε να προμηθευόμαστε το κρέας στα κρεοπωλεία και η συνήθεια, διαστρέφουν τα ευγενή συναισθήματα της ανθρώπινης καρδιάς τόσο, ώστε ο καθένας δεν βλέπει πλέον το σφαγμένο ζώο αλλά μόνο την τροφή, την οποία θεωρεί αναγκαία για τον εαυτό του».

Ο Φιλόστρατος, στο βίο του Απολλώνιου του Τυανέως (Α VIII), αναφέρει:
«Απείχε (ο Απολλώνιος) από τις έμψυχες τροφές, γιατί τις θεωρούσε ακάθαρτες και βλαβερές για το νου».

Ο Ιάμβλιχος, στο έργο του για τον Πυθαγόρα και τους πυθαγόρειους, λέει ότι συνιστούσε στους μαθητές του «ν’ απέχουν από την κρεοφαγία» (Περί του Πυθαγορείου Βίου, 68). Και στο έργο του «Περί Σαρκοφαγίας» (Ηθικά 993C), υποστηρίζει ότι οι παλαιοί άνθρωποι από ανάγκη έτρωγαν κρέας, επειδή δεν είχαν τον μετέπειτα πλούτο του φυτικού βασιλείου και «τους έσπρωχνε η ανέχεια».Και συνεχίζει (Ηθικά, 996 Α): «Μέσα από σώμα ταραγμένο και πλήρες από τροφές αντίθετες προς τον οργανισμό του, είναι αναπόφευκτο η λάμψη και η ακτινοβολία της ψυχής να ελαττώνεται και να προκαλείται σ’ αυτήν σύγχυση και πλάνη».

Η σημερινή επιστήμη της Ιατρικής και της Διαιτολογίας πρεσβεύουν ότι για τη σωστή ανάπτυξη και επιβίωση του ανθρώπου είναι απαραίτητη η πρόσληψη των απαραίτητων θρεπτικών ουσιών. Αυτές είναι οι πρωτεΐνες (οι οποίες προσφέρουν τα λεγόμενα απαραίτητα αμινοξέα), οι υδατάνθρακες και τα λίπη. Οι υπέρμαχοι της κρεοφαγίας υποστηρίζουν ότι τα απαραίτητα αμινοξέα υπάρχουν μόνο στο κρέας. Αυτό είναι λάθος. Τα ειδικά αυτά αμινοξέα βρίσκονται επίσης στο γάλα (και στα γαλακτοκομικά προϊόντα), στο αυγό, στο ψάρι και στα όσπρια (φακές, φασόλια, ρεβίθια, σόγια).

Εκτός από τις κύριες θρεπτικές ουσίες, απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού είναι και τα μικροστοιχεία της τροφής. Σε αυτά περιλαμβάνονται άλατα, βιταμίνες και οι αντιοξειδωτικές ουσίες, απαραίτητες για την αποτοξίνωση του οργανισμού από τις βλαβερές οξειδωτικές ρίζες. Οι φυτικές τροφές είναι οι πλουσιότερες, αν όχι σε μερικές περιπτώσεις, οι μοναδικές πηγές των ουσιών αυτών.

Συμπερασματικά, ο άνθρωπος μπορεί να αντικαταστήσει την καθαυτό κρεοφαγία χωρίς καμία συνέπεια για την υγεία του, με μια διατροφή που θα στηρίζεται στην περιορισμένη πρόσληψη ψαριού, ειδικά μικρών ψαριών, μία έως δύο φορές την εβδομάδα, και σε ένα συνδυασμό φυτικών τροφών (όσπρια, λαχανικά, φρούτα) και γαλακτοκομικών προϊόντων.

Μπάρακλης Χαρ.