Ο Πυλάδης ή το αρχέτυπο της πιστής φιλίας

O Ορέστης καταδιωκόμενος από τις Ερινύες
Στην ελληνική μυθολογία ο Πυλάδης ήταν πρώτος εξάδελφος και ο κυριότερος σύντροφος του Ορέστη.

Ο Πυλάδης ήταν γιός του Στροφίου  και της Αναξίβιας από τη Φωκίδα, γνωστής και ως Αστυόχης, η οποία ήταν κόρη του Ατρέα ή του Πλεισθένους, και επομένως αδελφή του Αγαμέμνονα και του Μενελάου. Ο Πυλάδης ανατράφηκε μαζί με τον Ορέστη και τον παρότρυνε να εκδικηθεί τον θάνατο του Αγαμέμνονα, λέγοντάς του ότι ο φόνος της Κλυταιμνήστρας ήταν επιθυμία του θεού Απόλλωνα. 

Ο Πυλάδης αγωνίσθηκε και ο ίδιος ενάντια στους γιους του Ναυπλίου, που έτρεξαν να βοηθήσουν τον Αίγισθο. Συνόδευσε επίσης τον Ορέστη στην Ταυρίδα, όπου συνάντησαν την εξαδέλφη και αδελφή τους αντίστοιχα, την Ιφιγένεια, η οποία τους ακολούθησε στην Ελλάδα. Αργότερα, ο Πυλάδης πήρε ως σύζυγό του την άλλη αδελφή του Ορέστη, την Ηλέκτρα, και απέκτησαν δύο παιδιά, τον Μέδοντα και τον Στρόφιο τον Νεότερο.

"Αν και στον Αισχύλο ο Πυλάδης δεν λέει λέξη, είναι ήδη σημαντικός με τις πράξεις του. Όμως ο ρόλος του παίρνει μία άλλη διάσταση στο έργο του Ευριπίδη Ορέστης. Εδώ, άσχετα αν ο συγγραφέας δεν αποτελεί δείγμα ηθικής, ο Πυλάδης αντιπροσωπεύει όχι μόνο τον σύντροφο μαχητή του Ορέστη αλλά το αρχέτυπο της πιστής φιλίας. Διότι παραμένει ο ίδιος και στο ύφος και στο ήθος ακόμα και στις πιο ακραίες καταστάσεις. Και ομολογεί ο ίδιος ότι αν εγκατέλειπε τον Ορέστη την ώρα της καταδίκης του, δεν θα μπορούσε ν' αντικρίσει τον εαυτό του. 

Με άλλα λόγια, μ' αυτήν την πράξη του θα έχανε την ουσία του. Η ουσία του περιέχει το ακρότατο στοιχείο της φιλίας. Τίποτα δεν μπορεί να εμποδίσει αυτή τη φιλία ούτε οι άνθρωποι, ούτε η εξουσία κι ούτε οι θεοί. Η σχέση του είναι τόσο στενά συνδεδεμένη με τη σκέψη που μαρτυρεί την ύπαρξη μιας ανθρωπιάς ανεξάρτητης από το θεϊκό στοιχείο. 

Η ανάγκη της θυσίας για τον άλλο είναι έμφυτη στον άνθρωπο.


Έτσι με τη στάση του ο Πυλάδης αποδεικνύει την ύπαρξη ενός αλτρουϊσμού που χαρακτηρίζει τον άνθρωπο."

Ν. Λυγερός