Σιμόν ντε Μποβουάρ

Η Σιμόν ντε Μποβουάρ - Simone de Beauvoir, 9 Ιανουαρίου 1908 – 14 Απριλίου 1986) ήταν Γαλλίδα συγγραφέας, φιλόσοφος και φεμινίστρια. 
Υπήρξε σύντροφος του διάσημου υπαρξιστή αριστερού φιλοσόφου Ζαν-Πωλ Σαρτρ.

Είναι άδικο όμως να θυμόμαστε τη Σιμόν ντε Μποβουάρ ως σύντροφο του Ζαν-Πολ Σαρτρ. Δεν υπήρξε απλώς η γυναίκα στο πλευρό ενός διάσημου άνδρα. Είναι άδικο γιατί - αν μη τι άλλο - συγκαταλέγεται στα πρόσωπα που βελτίωσαν τη θέση της γυναίκας στη δυτική κοινωνία. Έτσι, ακόμη και αν τα κείμενά της φαίνονται σήμερα υπερβολικά, ακόμη και αν ο φεμινισμός αντιμετωπίζεται πλέον καχύποπτα, ακόμη και αν δεν ζήσαμε τη μετάβαση σε μια προοδευτική κοινωνία, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τον ρόλο της.

 Σε ηλικία 41 ετών η Ντε Μποβουάρ είχε μιλήσει αρκετά για τον εαυτό της, έχοντας συμπληρώσει τέσσερις αυτοβιογραφικούς τόμους, και προχώρησε στη συγγραφή του «Δεύτερου φύλου», μια φεμινιστική ανάλυση της γυναικείας ύπαρξης και της καταπίεσης των γυναικών.

Η Μποβουάρ θεωρήθηκε η μητέρα του μετά το 1968 φεμινισμού, με φιλοσοφικά γραπτά που συνδέθηκαν, αν και ήταν ανεξάρτητα, με τον Σαρτριανό υπαρξισμό.

 Η Σιμόν ντε Μποβουάρ επιχειρηματολογεί μέσω ενός φεμινιστικού υπαρξισμού στο Δεύτερο Φύλο . Ως υπαρξίστρια η Μποβουάρ αποδέχεται την αρχή πως η ύπαρξη προηγείται της ουσίας. Επομένως δεν γεννιέται κανείς γυναίκα, αλλά γίνεται. Η ανάλυσή της εστιάζει στην ιδέα του Άλλου. Η κατασκευή της γυναίκας ως το τυπικό παράδειγμα Άλλου είναι για την Μποβουάρ το θεμέλιο της καταπίεσης των γυναικών.

 Η Μποβουάρ υποστηρίζει πως δια μέσου της ιστορίας οι γυναίκες έχουν θεωρηθεί ως η παρέκκλιση, η ανωμαλία. Ακόμη και η πρώιμη φεμινίστρια Mary Wollstonecraft θεωρεί τους άντρες ως το ιδανικό στο οποίο θα έπρεπε να ανέλθουν οι γυναίκες. Η Μποβουάρ λέει πως αυτή η στάση έχει κρατήσει πίσω τις γυναίκες διατηρώντας την αντίληψη πως οι γυναίκες είναι η παρέκκλιση από το κανονικό, ότι είναι παρείσακτες που προσπαθούν να εξομοιωθούν με την “κανονικότητα”. Λέει επίσης πως αν ο φεμινισμός θέλει να προχωρήσει, πρέπει να καταρρίψει την υπόθεση αυτή.

 Στο τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η ντε Μποβουάρ συνεργάστηκε με τον Σαρτρ στην έκδοση του Les Temps Modernes, μια πολιτική εφημερίδα. Πέρα από την εκδοτική της δραστηριότητα, η Μποβουάρ χρησιμοποίησε την εφημερίδα ως πλατφόρμα για να παρουσιάσει διάφορες δουλειές και παρέμεινε εκδότρια ως τον θάνατό της.

 Θα πρέπει να τονιστεί πως η ντε Μποβουάρ ήταν αρκετά ευέλικτη ως συγγραφέας. Ήταν εξίσου ικανή ως φιλόσοφος, μυθιστοριογράφος, πολιτική θεωρητικός, δοκιμιογράφος, καθώς και ως βιογράφος. 

Όταν ταξίδεψε στο Βερολίνο για να συνεχίσει τις σπουδές της, συνδέθηκε με μια νεαρή γυναίκα, την Ολγα, με την οποία σύναψε σχέση και ο Ζαν-Πολ Σαρτρ. Η ιστορία τού τρίο καταγράφηκε επίσης σε βιβλίο: κάθε σταθμός της ζωής της έχει καταχωρηθεί στα ιδιότυπα λογοτεχνικά κείμενά της. Η πείρα ως πρώτη ύλη και φιλοσοφική προσέγγιση ως εργαλείο είναι οι κοινοί τόποι στο έργο της.

 Εντούτοις, δεν υπάρχει αυταρέσκεια στο αυτοβιογραφικό στοιχείο. (Άλλωστε οι σημαντικότερες σελίδες της σύγχρονης γαλλικής λογοτεχνίας είχαν αυτόν τον χαρακτήρα. Την ταραγμένη, «επαναστατική» δεκαετία του 1960 η Σιμόν ντε Μποβουάρ υπήρξε πρωθιέρεια της ανατροπής• είχε δε εγκαταστήσει το ιερό της στο περίφημο καφέ Les Deux Magots, τόπο ζυμώσεων, αγορεύσεων, αντιθέσεων. Εμεινε στο πλευρό του Ζαν-Πολ Σαρτρ ως το τέλος της ζωής του, το 1980.

 Πέθανε από πνευμονία στις 14 Απριλίου του 1986 και θάφτηκε παραπλεύρως του Σαρτρ στο Cimetière du Montparnasse του Παρισιού.

 Μετά το θάνατό της, η ντε Μποβουάρ έγινε αποδέκτης εξαιρετικού θαυμασμού και επαίνων, όχι μόνο εξαιτίας της αυξανόμενης αποδοχής του φεμινισμός|φεμινισμού στον ακαδημαϊκό χώρο, αλλά και λόγω της αυξανόμενης κατανόησης της επιρροής που είχε στο αριστούργημα του Σαρτρ Το Είναι και Το Τίποτα.

 Στο νεκροταφείο του Μοντπαρνάς, στον τάφο της ‘μάνας των φεμινιστριών’ του 20ου αιώνα, βρέθηκαν μετά την κηδεία της πολυάριθμα σημειωματάκια από φεμινίστριες που αποτίσανε έτσι φόρο τιμής στο μεγάλο τους ίνδαλμα. Ένα από αυτά ήταν στα γερμανικά και έγραφε «σε ευχαριστώ, γιατί χάρις σε σένα άλλαξε η ζωή μου». Το υπέγραφε μια άλλη μορφή του φεμινιστικού κινήματος: η Αλίς Σβάρτσερ, η γνωστή Κολωνέζα συγγραφέας του διάσημου βιβλίου «Η Μικρή διαφορά με τις μεγάλες συνέπειες».

 Χωρίς αμφιβολία είναι μία από τους μεγαλύτερους Γάλλους στοχαστές σ’όλοκληρη την ιστορία.