Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2009

ΠΛΑΤΩΝΟΣ "ΦΑΙΔΩΝ" (Περί Ψυχής)

Το εξής τουλάχιστον φίλοι μου, είπε ο Σωκράτης, είναι σωστό να συλλογιστούμε: Αν βέβαια είναι αθάνατη η ψυχή, χρειάζεται τη φροντίδα μας όχι μόνο για τον χρόνο που διαρκεί ό,τι αποκαλούμε «ζω», αλλά για το σύνολο του χρόνου, γιατί από δω και πέρα ο κίνδυνος θα ήταν φοβερός να αμελήσει κάποιος για την ψυχή. Αν βέβαια ο θάνατος  ήταν απαλλαγή από τα πάντα,  θα αποτελούσε ανέλπιστο  δώρο για τους κακούς που, πεθαίνοντας, ταυτόχρονα με το σώμα, απαλλάσσονται και από την κακία τους μαζί με την ψυχή. 
Στην πραγματικότητα όμως,  από τη στιγμή που η ψυχή φαίνεται αθάνατη, δεν υπάρχει γι’ αυτήν καμιά άλλη δυνατότητα να ξεφύγει από τα κακά και να σωθεί από το να γίνεται  όσο το δυνατόν καλύτερη και φρονιμότερη.
Η ψυχή, βλέπετε, έρχεται στον Άδη χωρίς να έχει μαζί της τίποτε άλλο πέρα από την παιδεία και την ανατροφή της, αυτά δηλαδή που τα μέγιστα, όπως λέγεται, ωφελούν ή βλάπτουν αυτόν που τελεύτησε ήδη από το ξεκίνημα της πορείας του προς τα εκεί. Και καταπώς λέγεται, μόλις πεθάνει κάθε άνθρωπος,  ο δαίμων του καθενός, αυτό ακριβώς  που του έχει λάχει όσο ζούσε,  αναλαμβάνει να τον μεταφέρει σε ένα τόπο, όπου πρέπει να συγκεντρωθούν όλοι για να περάσουν από δίκη κι έπειτα να πορευτούν προς τον Άδη με οδηγό εκείνον που έχει ταχθεί να τους περάσει από δω προς τα εκεί. Αφού λοιπόν τους δοθεί η τύχη που τους πρέπει και παραμείνουν όσο χρόνο χρειάζεται, ένας άλλος πάλι οδηγός τους φέρνει προς τα εδώ,  μετά από πολλές και μακρές χρονικές περιόδους.
Συνεπώς η πορεία δεν είναι όπως λέει ο Τήλεφος του Αισχύλου. Εκείνος λέει ότι απλή είναι η ατραπός που φέρνει στον Άδη, εμένα όμως δεν μου φαίνεται πως είναι ούτε απλή ούτε μία, γιατί τότε δεν θα χρειαζόταν  καν οδηγούς, εφόσον δεν θα μπορούσε κανείς να ξεστρατίσει, αν η οδός ήταν μία. Στην πραγματικότητα  λοιπόν φαίνεται πως έχει και σταυροδρόμια και τρίστρατα πολλά. Και μιλώ με βάση τις ενδείξεις από τις ιερές τελετές και τα έθιμα.
Η ψυχή λοιπόν που διαθέτει ευπρέπεια και φρόνηση  ακολουθεί υπάκουα και δεν αγνοεί τι της συμβαίνει. Εκείνη όμως που είναι παθιασμένη με το σώμα, όπως ακριβώς  εξέθεσα προηγουμένως,  βρίσκεται για πολύ χρόνο σε έξαψη σχετικά με το σώμα και τον ορατό τόπο, και μετά  από πολλή αντίσταση και πολλές δοκιμασίες, με καταναγκασμό και με δυσκολία, προχωρεί, οδηγημένη από τον δαίμονα που την έχει αναλάβει.
Όταν φθάνει εκεί όπου είναι ήδη οι άλλες,  την ακάθαρτη ψυχή που έχει κάνει κάτι κακό, που έχει αγγίξει αίμα  άδικα ή έχει διαπράξει  ανάλογα εγκλήματα, τα οποία να είναι αδέλφια των άλλων και έργα αδελφών ψυχών,  ο καθένας την αποφεύγει και απομακρύνεται από αυτήν και δεν θέλει να γίνει ούτε συνταξιδιώτης ούτε  οδηγός της,  κι αυτή περιπλανιέται και δεν ξέρει  που να πάει,  μέχρις ότου συμπληρωθούν κάποιοι χρόνοι,  που, όταν έρθουν, από την ανάγκη οδηγείται στη διαμονή που της πρέπει.
Εκείνη αντίθετα που πέρασε τη ζωή μέχρι τέλους αγνή και μετρημένη και έτυχε να έχει συνταξιδιώτες και οδηγούς τους θεούς, κατοικεί αμέσως η κάθε μια στον τόπο που της ταιριάζει. Και είναι πολλοί και θαυμαστοί οι τύποι  της γης, κι η ίδια η γη  δεν είναι ούτε όπως  ούτε όση τη νομίζουν εκείνοι που συνήθως μιλούν γι’ αυτήν, όπως εγώ πιστεύω απ’ όσα μου έχει πει κάποιος…………………………………………..

3 σχόλια: